Druk, sublimacja i papier transferowy – sublimacja jako reakcja chemiczna oznacza bezpośrednie przejście związku chemicznego ze stanu stałego w stan gazowy z pominięciem stanu ciekłego. Reakcją odwrotną dla sublimacji jest resublimacja. Proces sublimacji został po raz pierwszy opisany jeszcze w XII w., czyli w głębokim okresie średniowiecza.
W następnych latach i stuleciach proces ten stosowano powszechnie w mniej lub bardziej zaawansowanych laboratoriach. Tę reakcję chemiczną wykorzystuje się zarówno w laboratoriach chemicznych jak i przemyśle do oczyszczania związków chemicznych albo do wyodrębniania z nich jodu, antracenu czy kamfory, dobrym przykładem ciała sublimacyjnego jest suchy lód – stała wersja dwutlenku węgla.
Sublimacja w poligrafii
Poligrafia to jedna z tych dziedzin, która wykorzystuje proces sublimacji. Stworzyła nowoczesną technikę powielania o nazwie druk sublimacyjny. Metodę tę wykorzystuje się przede wszystkim do nadruków na przedmiotach oraz ubraniach. W poligrafii sublimacja zatem to barwienie wykonane za pomocą specjalistycznych farb sublimacyjnych na papierze transferowym, a narzędziem do realizacji jest drukarka.
Nadruk sublimacyjny stosuje się na różnego rodzaju tkaninach, chociaż najlepiej sprawdza się poliester albo chociaż tkanina z domieszką tej substancji. Dzięki niemu cząsteczki barwnika używanego w procesie druku wnikają głębiej w tkaninę co powoduje, że zachowuje on wszystkie swoje walory znacznie dłużej i jest odporny na mechaniczne i chemiczne działanie różnego rodzaju substancji.
Dodatek poliestru sprawia też, że kolory są znacznie intensywniejsze i wyczerpują całą skalę odcieni wprowadzoną podczas druku. Duże znaczenie dla efektu druku sublimacyjnego ma barwa podłoża i tutaj najlepiej sprawdza się kolor biały, który pozwala na uzyskanie najlepszych kontrastów i odcieni barwnika.
Odzież z własnym nadrukiem czyli sublimacja w poligrafii
Dla pogłębienia wiedzy na temat druku sublimacyjnego najlepiej prześledzić zachodzący proces podzielony na kilka etapów. Pierwszym z nich jest wybór a następnie wydrukowanie wybranej ilustracji lub tekstu, które mają docelowo znaleźć się na podłożu naszej koszulki czy kubka.
Obraz drukuje się za pomocą specjalnych farb sublimacyjnych na papierze zwanym transferowym. Na tym etapie ogromne znaczenie ma właściwe przygotowanie obrazu do druku, zwłaszcza wtedy, gdy mamy do czynienia z grafiką rastrową, niezliczoną ilością drobnych kropeczek – pikseli. W tym wypadku należy szczególnie zadbać o właściwą rozdzielczość wybranego obrazu.
Oznacza to, że materiał wyjściowy musi być dobrej jakości, a na nią będzie miało wpływ choćby nadmierne skalowanie, znaczące powiększenie ilustracji, które wyodrębni z gładkiej powierzchni piksele.
Nadruk sublimacyjny na papierze transferowym to, jak nietrudno się domyślić, etap pośredni całego procesu. Gdy został zakończony, czyli wybrany obraz jest już przeniesiony na papier, następuje etap docelowy, który polega na umieszczeniu papieru transferowego w urządzeniu zwanym prasą termotransferową, która dociska papier do podłoża, na którym obraz ma zostać naniesiony, i nie ma tu znaczenia czy są to stroje sportowe z nadrukiem czy kubki z nadrukiem lub jeszcze inny dowolny gadżet.
Prasa niezbędna do druku wykorzystuje zjawisko sublimacji, czyli bezpośredniego przejścia ze stanu stałego w stan gazowy, pomijając stan ciekły. Cząsteczki barwnika farby sublimacyjnej naniesione na papier transferowy pod wpływem nacisku urządzenia i wysokiej temperatury zastosowanej w procesie, przenikają w postaci gazu do wnętrza struktury podłoża.
Otrzymany wzór na tkaninie wtapia się i zastyga niejako mechanicznie w jej strukturę. Wartości nacisku oraz temperatury dobiera się każdorazowo w zależności od charakteru podłoża. Zwykle jest to temperatura w granicach 180-200 stopni Celsjusza oraz czas nacisku do 60s.
Znaczenie papieru transferowego w procesie druku sublimacyjnego
Dobry papier transferowy musi optymalnie wchłaniać farbę oraz poddawać się działaniu drukarki. Na rynku materiałów poligraficznych dostępnych jest wiele jego rodzajów. Może to być papier czysty, ale może to być materiał już zadrukowany lub taki, który pozwoli na dodatkowe ozdobienie nadrukowanej powierzchni, o nazwie termotransferu.
Czysty papier transferowy sprawdza się na powierzchniach twardych, takich jak: kubki, deski czy meble. Jego zaletą jest zdolność dokładnego odwzorowania kolorów na podłożu, nawet w punktach trudnodostępnych. Papier z nadrukiem natomiast posiada obraz w lustrzanym odbiciu, ułatwia zadanie, gdy chcemy na podłoże nanieść liczby lub znaki.
Technika druku sublimacyjnego sprawdza się szczególnie w celach marketingowych. Chociaż z uwagi na jego niski koszt dostępny jest on dla każdego. Uzyskanie koszulki z personalizowanym nadrukiem to świetny pomysł na zaskakujący prezent czy dla własnych wspominkowych celów. To też świetna zabawa, szczególnie na etapie wyboru obrazu, który ma zostać naniesiony na podłoże.
Kubki z nadrukiem ulubionych miejsc odwiedzanych w trakcie podróży poślubnej, czy tylko wycieczki, pozostają na długo i przypominają o miłych chwilach.
Polecamy
